Marş Mira

1995 yılında, 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da yaşanan en büyük insan katliamı Srebrenitsa’da gerçekleşti. 

Birleşmiş Milletler’in “güvenli bölge” ilan ettiği ve Hollanda ordusu tarafından korunan Srebrenitsa Sırp Ordusu tarafından kuşatıldı. Batılı ülkelerin pasif kalmasıyla Birleşmiş Milletler’in Sırp kuşatmasına müdahalesi engellendi. Birleşmiş Milletler’i temsilen Srebrenitsa’da bulunan Hollanda ordusu Srebrenitsa’dan çekilerek binlerce silahsız Boşnağı Sırp ordusuna teslim etti. Srebrenitsa’dan çıkabilen Boşnaklar 110 km. uzaklıktaki bir diğer güvenli bölge olan Nezuk şehrine ulaşabilmek için yollara düştü.  15000 kişinin çıktığı mayınlı ve ateş altındaki bu yolu yalnızca 3000 kişi tamamlayabildi. 

Her yıl 8-9-10 Temmuz’da bu yol “Barış Yürüyüşü” anlamına gelen “Marş Mira” ismiyle her gün en az 30 km olmak üzere tekrar yürünüyor. Bu yürüyüşü izleyen 11 Temmuz günü toplu mezarlardan cesetleri çıkarılıp DNA testiyle kimlikleri tespit edilen Boşnaklar, Srebrenitsa’daki Potaçari Şehitliği’ne defnediliyor. 

“Savaşta büyük zulme uğradınız. Zalimleri affedip affetmemekte serbestsiniz. Ne yaparsanız yapın, ama soykırımı unutmayın. Çünkü unutulan soykırım tekrarlanır.” Aliya İzzetbegoviç